Santur: instrumentuaren deskribapena, egitura, soinua, historia, nola jokatu
Santur harizko perkusiozko musika tresna zahar bat da, ekialdeko herrialdeetan ohikoa.
Irango santoorren berezitasuna zera da: oholtza (gorputza) hautatutako egurrezko trapezio baten moduan eginda dagoela eta alboetan metalezko pikak (kate-euskarriak) kokatzen direla. Soinu bakoitzak nota bereko lau soka pasatzen ditu bere baitan, soinu oso aberats eta harmoniatsua lortzen duena.
Santurek sortutako musikak mendeetan zehar ibili da eta gure garaira iritsi da. Tratatu historiko askok musika-tresna honen existentzia aipatzen zuten, batez ere Tora. Santurren sorrera profeta juduaren eta David erregearen eraginez burutu zen. Kondairak dioenez, musika tresna batzuen sortzailea izan zen. Itzulpenean, "santur" esan nahi du "hariak zulatu", eta grezierazko "psanterina" hitzetik dator. Izen honen pean aipatzen zen Toraren liburu santuan.
Santun jokatzeko, muturretan zabaltzen diren egurrezko bi makil txiki erabiltzen dira. Miniaturazko mailu horiei mizrabs deitzen zaie. Hainbat gako ezarpen ere badaude, soinua G (G), A (A) edo C (B) teklan egon daiteke.